شناسایی مؤلفه‌‌های تأثیرگذار مدیریت اضطراب در رفتار مصرف کننده در زمان تحریم اقتصادی ایران با رویکرد داده بنیاد

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری، گروه مدیریت، دانشگاه آزاد اسلامی، همدان، ایران

2 دانشیار گروه مدیریت ، دانشکده مدیریت و حسابداری دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ایران.

3 استادیارگروه مدیریت، دانشکده علوم انسانی دانشگاه آزاد اسلامی، همدان، ایران.

4 استادیار گروه مدیریت، دانشکده مدیریت و حسابداری دانشگاه بوعلی، همدان، ایران.

10.34785/J018.2021.734

چکیده

یکی از جنبه‌های به شدت اثرگذار در دوران تحریم اقتصادی بعد روانی و اثرات منفی آن بر ساختار اقتصادی جامعه است که می‌توان از طریق شناخت اصول رفتار مصرف‌کننده به کنترل آن پرداخت. بنابراین این مطالعه با هدف ارائه مدل مدیریت اضطراب در رفتار مصرف‌کننده در زمان تحریم اقتصادی ایران انجام شده است. رویکرد این پژوهش از منظر هدف اکتشافی و از نظر شیوه انجام آمیخته است. جامعه آماری این پژوهش شامل خبرگان دانشگاهی، مدیران اقتصادی دولتی و صاحبان کسب و کار‌ها است. نمونه‌گیری با استفاده از روش غیراحتمالی و هدفمند گلوله برفی و گردآوری داده‌ها با انجام 20 مصاحبه نیمه‌ساختار‌یافته تا رسیدن به اشباع نظری صورت گرفت. جهت تحلیل کیفی مصاحبه‌ها از روش تحلیل داده بنیاد نظام مند و کدگذاری باز، محوری و گزینشی، مفاهیم اصلی در قالب شرایط علی، زمینه ای، محوری، مداخله گر، اقدامات و راهبرد ها و پیامدها پدیدار شد. شاخص‌های شناسایی شده با روش دلفی فازی اعتبارسنجی و با روش سوارای فازی اولویت‌بندی شده‌اند. یافته‌ها نشان داده است متغیرهای اقتصادی و فرهنگی به عنوان متغیرهای اصلی ایجاد کننده اضطراب در رفتار مصرف‌کننده بر استراتژی‌ها و تحقیقات بازاریابی و استراتژی‌های بازاریابی و نتایج تحقیقات بازاریابی نیز بر مدیریت دانش مصرف‌کننده و هم‌آفرینی ارزش با مصرف‌کننده اثر می‌گذارند که موجب یادگیری و مدیریت تجربه مصرف‌کننده می‌شوند. به این ترتیب می‌توان اضطراب در رفتار مصرف‌کننده را در زمان تحریم اقتصادی کنترل و مدیریت نمود. همچنین شاخص افزایش قدرت خرید مردم با افزایش درآمدها به شرط ثبات قیمت‌ها از بیشترین درجه اهمیت در مدیریت اضطراب رفتار مصرف‌کننده برخوردار است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Identifying the Effective Components of Anxiety Management in Consumer Behavior at the Time of Iran's Economic Sanctions with the Data Foundation Approach

نویسندگان [English]

  • Faezeh Abbasi 1
  • Vahid Nasehifar 2
  • Tohfeh Ghobadi lamoki 3
  • Mostafa Rezaie rad 4
1 ph.d. Student,Department of Management, Islamic Azad University, Hamadan, Iran
2 Corresponding author, Associate professor, Department of management, Faculty of Management &Accounting, Allameh Tabatabaie University, Tehran, Iran.
3 Assistant Prof of Business Assistant professor, Department of management, Faculty of Humanities, Islamic Azad University, Gonbad Kavoos, Iran.
4 Assistant professor, Department of management, Faculty of Management & Accounting Accounting, Booali University, Hamedan,Iran.
چکیده [English]

One of the influential aspects during the economic embargo is the psychological dimension and its negative effects on the economic structure of society, which can be controlled by recognizing the principles of consumer behavior. Therefore, this study aimed to provide a model of anxiety management in consumer behavior during the economic sanctions on Iran. The approach of this research is mixed in terms of exploratory purpose and method. The statistical population of this study includes academic experts, government economic managers and business owners .Sampling was performed using non-probabilistic and purposeful snowball method and data collection was performed by conducting 20 semi-structured interviews to achieve theoretical saturation. In order to qualitatively analyze the interviews from the method of data analysis of systematic foundation and open, pivotal and selective coding, the main concepts emerged in the form of causal, contextual, pivotal, intervening, actions, strategies and consequences. The identified indicators are validated by fuzzy Delphi method and prioritized by fuzzy ride method. Findings have shown that economic and cultural variables as the main variables that cause anxiety in consumer behavior on marketing strategies and research and marketing strategies and marketing research results also affect consumer knowledge management and value creation with the consumer, which leads to learning and managing the consumer experience. In this way, anxiety in consumer behavior during economic sanctions can be controlled and managed. Also, the index of increasing people's purchasing power with increasing incomes, provided prices are stable, has the greatest degree of importance in managing consumer behavior anxiety.

کلیدواژه‌ها [English]

  • "Anxiety Management"
  • "Consumer Behavior"
  • "Iran's Economic Sanctions"
  • "Data Foundation Approach"
منابع
الوانی، مهدی و بودلی، حسن (1391). پدیدارشناسی در مطالعات کارآفرینی. علوم مدیریت ایران، 5 (19)، 33-61.
بیگ‌مرادی، رضا؛ روستا، علیرضا و دشمن زیاری، اسفندیار (1399). تبیین وفاداری مشتری براساس شخصیت برند در صنعت لوازم خانگی براساس رویکرد تئوری داده‌بنیاد. مطالعات رفتار مصرف‌کننده، 7 (1)، 130-144.
جلالی، رستم (1391). نمونه‌گیری در تحقیق‌های کیفی. تحقیق‌های کیفی در علوم بهداشتی، 1( 4)، 310-320.
خضرایی، حسام (1397). مطالعات مشتری یا مطالعات رفتار مصرف‌کننده: حقایقی در مورد روانشناسی مصرف‌کنندگان و خرید، تهران: انتشارات هیرمند.
رنگریز، حسن؛ ابراهیمی، رحیم؛ آراسته، حمید و سلطانیه، فرزاد (1396)، طراحی مدل شایستگی‌های استراتژیک برای مدیران کارکردی با استفاده از روش تحلیل موضوعی. مدیریت آموزشی، 6 (96)، 9-49.
زارعی، عظیم و ناصری اشترانی، زهره (1398). بررسی تأثیر وضعیت رفتار مصرف‌کننده بر واکنش‌های رفتاری با واسطه ارزش‌های درک‌شده و پاسخ‌های عاطفی ( مطالعه موردی: مصرف‌کنندگان روغن لادن در تهران). مطالعات رفتار مصرف‌کننده، 5 (2)، 1-20.
زمانی، سیدقاسم و غریب‌آبادی، کاظم (1396). تحریم‌ها به مثابه نقض تعهدات بین‌المللی دولت‌ها در زمینه حمایت از حقوق بشر، حقوق پزشکی، 11(40)، 111-135.
دانایی‌فرد، حسن؛ الوانی، مهدی و آذر، عادل (1398). روش‌شناسی پژوهش کیفی در مدیریت: رویکردی جامع، تهران: انتشارات صفار.
صمدی، محمود؛ نورایی، محمود؛ مظفری، محمد مهدی و حاجی‌کریمی، بابک (1399). تاثیر عوامل موثر بر رفتار خریداران در مراکز خرید بهینه ایران باتوجه به اصول مدیریت شهری. تحقیقات کاربردی علوم جغرافیایی، 20 (59)، 213-228.
عابدی، حسن؛ تسلیمی، سعید؛ فقیهی، ابوالفضل و شیخ، محمد (1390). تحلیل مضمون و شبکه مضمون: روشی ساده و کارآمد برای تبیین الگوها در داده‌های کیفی. اندیشه مدیریت راهبردی، 5 (10)، 151-198.
غفاری آشتیانی، پیمان؛ مظفری، امین و آل‌مجتبی، زهرا (1393). تغییرات رفتار مصرف‌کننده در پی تحریم اقتصادی. مدیریت بازاریابی، 9 (24)، 1-17.
فشندی، نوبان و قادری، بابک (1396). بررسی مبانی حقوقی وضع تحریم‌های هوشمند علیه ایران و تاثیرات برجام بر این تحریم‌ها. قانون یار، 2 (2)، 135-172.
نادری‌فر، مهین؛ گلی، حمیده و قلجی، آنجل (1396). گلوله‌برفی یک روش هدفمند در نمونه‌گیری از تحقیق‌های کیفی. مراحل رشد در آموزش پزشکی، 14 (41)، 101-121.
نمامیان، فرشید؛ حسنی، حمید و معینی، سپیده (1396). رفتار مصرف‌کننده (مدل‌ها)، تهران: انتشارات دانشجو.
یادگاری، حسین؛ حکمی صفت، یدالله و یعقوبی، مهدی (1395). بررسی تاثیر تحریم‌های اقتصادی بر شاخص‌های مالی در شرکت‌های پذیرفته‌شده در بورس اوراق بهادار تهران. اولین همایش ملی اقتصاد، مدیریت و حسابداری ایران، کرمان، همایش گستران، دوره 3.
Abedi, H., Taslimi, S., Faqihi, A., & Sheikh, M. (2011). Theme Analysis and Theme Network: A simple and efficient way to explain the patterns in qualitative data, Quarterly Journal of Strategic Management Thought, 5(10), 151-198. (in persian)
Alessandri, G., De Longis, E., Golfieri, F., & Crocetti, E. (2021). Can self-concept clarity protect against a pandemic? A daily study on self-concept clarity and negative affect during the COVID-19 outbreak. Identity21(1), 6-19.‏
Ahmed, M. A., Khalid, S., & Ahmad, M. (2018). Repurchase intentions toward trendy clothing fashion in Muslim communities: the role of social influence, brand attachment and perceived value. Journal of Islamic Business and Management8(2).‏
Alwani, M., & Budlai, H. (2012). Phenomenology in Entrepreneurship Studies, Iranian. Journal of Management Sciences, 5( 19), 33-61. (in persian)
Beigmoradi, R., Rousta, A., & Doshmanziyari, E. (2020). Explaining customer loyalty based on brand personality in the home appliance industry, Based on a Grounded Theory approach. Consumer Behavior Studies Journal, 7 (1), 130-144. (in persian)
Bry, L. J., Chou, T., Miguel, E., & Comer, J. S. (2018). Consumer smartphone apps marketed for child and adolescent anxiety: a systematic review and content analysis. Journal of Behavior therapy, 49(2), 249-261.
Bujisic, M., Bogicevic, V., Yang, W., Cobanoglu, C., & Bilgihan, A. (2017). “Hobson’s choice” servicescape: consumer anxiety and enjoyment. Journal of Consumer Marketing, 123, 351-361.
Cunningham, G. B., & Kwon, H. (2003). The theory of planned behaviour and intentions to attend a sport event. Journal of Sport Management Review, 6(2), 127-145.
Danaeifard, H., Alwani, M., & Azar, A. (2012). Qualitative Research Methodology in Management: A Comprehensive Approach, Saffar Publications. (in persian)
Darrat, A. A., Darrat, M. A., & Amyx, D. (2016). How impulse buying influences compulsive buying: The central role of consumer anxiety and escapism. Journal of Retailing and Consumer Services31, 103-108.‏
Elhoushy, S., & Lanzini, P. (2021). Factors affecting sustainable consumer behavior in the MENA region: A systematic review. Journal of International Consumer Marketing33(3), 256-279.‏
Ezzati, M., & Salmani, U. (2017). The welfare effects of economic sanctions on final consumers of goods and services in iran. International Journal of Environmental and Science Education12(4), 679.‏
Fashandi, N., & Qaderi, B. (2017). Examining the legal basis of smart sanctions against Iran and the effects of Borjam on these sanctions. Law Yar, 2 (2), 172-135. (in persian)
Frisby, C. M. (2016). Delay of game: A content analysis of coverage of Black male athletes by magazines and news websites 2002-2012. Advances in Journalism and Communication4(4), 89-102.‏
Fundin, A., & Elg, M. (2010). Continuous learning using dissatisfaction feedback in new product development contexts. International Journal of Quality & Reliability Management.‏ 27(8), 860-877.
Ghaffari Ashtiani, P., Mozaffari, A.& Al-Mujtaba, Z. (2014). Changes in consumer behavior following economic sanctions. Journal of Marketing Management, 9 (24), 1-17. (in persian)
Gurvich, E., & Prilepskiy, I. (2015). The impact of financial sanctions on the Russian economy. Russian. Journal of Economics, 1(4), 359-385.
Hamilton, R. W., Mittal, C., Shah, A., Thompson, D. V., & Griskevicius, V. (2019). How financial constraints influence consumer behavior: An integrative framework. Journal of Consumer Psychology29(2), 285-305.‏
Hegner-Kakar, A. K., Richter, N. F., & Ringle, C. M. (2018). The customer loyalty cascade and its impact on profitability in financial services. In Partial least squares structural equation modeling (pp. 53-75). Springer, Cham.‏
Hellebrandt, T., Heine, I., & Schmitt, R. H. (2018). Knowledge management framework for complaint knowledge transfer to product development. Procedia Manufacturing21, 173-180.‏
Hill Ronald, P. (2006).The impact of interpersonal anxiety on consumer information processing, Psychology and Marketing. Journal of Psychology and Marketing. 4(2), 93 – 105.
Jalali, Rostam. (2012), Sampling in Qualitative Research, Journal of Qualitative Research in Health Sciences, 1(4), 310-320. (in persian)
Jackson, P. (2010). Food stories: Cconsumption in an age of anxiety. Journal of Cultural Geographies. 17(2), 147-165.
Keršuliene, V., Zavadskas, E. K., & Turskis, Z. (2010). Selection of rational dispute resolution method by applying new step‐wise weight assessment ratio analysis (SWARA). Journal of business economics and management, 11(2), 243-258.
Khazraei, Hessam (2018). Customer Studies or Consumer Behavior Studies: Facts About Consumers and Shopping Psychology, Tehran, Hirmand Publications. (in persian)
Krippendorff, K. (2018). Content analysis: An introduction to its methodology. Sage publications.
Laato, S., Islam, A. K. M. N., Farooq, A., & Dhir, A. (2020). Unusual purchasing behavior duringthe early stages of the COVID-19 pandemic: The stimulus-organism-response approach. Journal of Retailing and Consumer Services, 57, 1-12.
Lee, K., Kim, H., & Vohs, K. D. (2011). Stereotype threat in the marketplace: Consumer anxiety and purchase intentions. Journal of Consumer Research. 38(2), 343-357.
Lindner, P., Miloff, A., Hamilton, W., Reuterskiöld, L., Andersson, G., Powers, M. B., & Carlbring, P. (2017). Creating state of the art, next-generation Virtual Reality exposure therapies for anxiety disorders using consumer hardware platforms: design considerations and future directions. Journal of Cognitive behaviour therapy, 46(5), 404-420.
Morales, A. C., Amir, O., & Lee, L. (2017). Keeping it real in experimental research—Understanding when, where, and how to enhance realism and measure consumer behavior. Journal of Consumer Research, 44(2), 465-476.
 Naderifar, M., Goli, H., & Qaljai, A. (2017), Snowball a purposeful method in sampling qualitative research, Journal of Developmental Steps in Medical Education, 14 (41), 101-121. (in persian)
Naeem, M. (2021). Do social media platforms develop consumer panic buying during the fear of Covid-19 pandemic. Journal of Retailingand Consumer Services. 58, 1-10.
Nair A., Constantin B., Thomas Y. Ch., & Gyusuk, L. (2018). Re-visiting collaborative behavior in supply networks – structural embeddedness and the influence of contextual changes and sanctions. Journal of Purchasing and Supply Management. 24(2), 135-150.
Namamian, F., Hassani, H,. & Moeini, S. (2017). Consumer Behavior (Models), Tehran: Daneshjoo Publications. (in persian)
Nikishina, E. (2020). Trust and sharing platforms. Moscow University Economics Bulletin, Moscow University Economics Bulletin. 2020(4),71–83.
Rangriz, H., Ebrahimi, R., Arasteh, H., & Soltanieh, Farzad. (2017), Designing a Strategic Competencies Model for Functional Managers Using Thematic Analysis Method, Journal of Educational Management, 6( 96), 9-49. (in persian)
 Samadi, M., Nouraei, M., Mozaffari, M. M., Haji Karimi, B. (2020). The effect of effective factors on buyers' behavior in optimal shopping centers in Iran according to the principles of urban management. Journal of research in geographical sciences. 20 (59), 213-228. (in persian)
Shell M. A., & Buell, R. W. (2019). Mitigating the Negative Effects of Customer Anxiety through Access to Human Contact. Working Paper 19-089. https://www.hbs.edu.
Sheth, J. (2020). Impact of Covid-19 on consumer behavior: Will the old habits return or die? Journal of Business Research, 117, 280–283.
Strauss, A. L., & Corbin, J. M. (Eds.). (1997). Grounded theory in practice. Sage Publications, Inc.
 Vainikka Bianca.(2015). Bachelor’s Thesis: PSYCHOLOGICAL FACTORS INFLUENCING CONSUMER BEHAVIOUR.
Wang, W. (2011). A Content Analysis of Reliability in Advertising Content Analysis Studies., East Tennessee State University.
Weinstein, A., Mezig, H., Mizrachi, S. & Lejoyeux, M. (2014). A study investigating the association between compulsive buying with measures of anxiety and obsessive–compulsive behavior among internet shoppers. Journal of Comprehensive Psychiatry, 57, 46-50.
Woodward, I. (2011). Consumer anxiety. In Encyclopaedia of Consumer Culture. SAGE Publications. 234-235.
 Yadegari, H., Hakami Sefat, Y,. & Yaghoubi, M. (2016). The Impact of Economic Sanctions on Financial Indicators in Companies Listed on the Tehran Stock Exchange. The First National Conference on Economics, Management and Accounting, Iran, Kerman, Gostaran Conference. Volume 3. https://civilica.com/doc/571707. (in persian)
Zamani, Q., & Gharibabadi, K. (2018). Sanctions violate the international obligations of governments to protect human rights. Journal of Medical Law. 11 (40), 111-135. (in persian)
Zarei, A., & Naseri Ashtarani, Z. (2019). Investigating the effect of consumer behavior situation on behavioral reactions mediated by perceived value and emotional responses (Case study: Laden oil consumers in Tehran). Consumer Behavior Studies. 5 (2), 1-20. (in persian)