ارائه الگویی از مولفه‌های موثر بر رفتار مصرفی آب خانوار؛ مدلی برای اصلاح مصرف

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 گروه حسابداری، دانشگاه کردستان، سنندج، ایران

2 گروه حسابداری - دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال; تهران - ایران

10.34785/J018.2021.971

چکیده

الگوی مصرف آب بیانگر نحوه و میزان مصرف آب از سوی خانوار بوده، بطوریکه علاوه بر مولفه‌های فنی، از مولفه‌های انسانی نیز متاثر می‌باشد. در پژوهش حاضر تاثیر مولفه‌های انسانی (اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، اخلاقی، قانونی و ساختاری) و متغیرهای جمعیت‌شناختی بر الگوی آب مصرفی خانوار مورد مطالعه و بررسی قرار می گیرد. این پژوهش به لحاظ هدف کاربردی و به لحاظ روش گردآوری داده‎ها توصیفی‌ـ پیمایشی، از نوع همبستگی است. داده‌های پژوهش به کمک پرسش‎نامه و با مراجعه حضوری جمع‌آوری‌شده است. جامعه آماری پژوهش، 391 شهروند سنندجی بوده است. تجزیه‌ و تحلیل داده‌ها با استفاده تحلیل رگرسیون و مدل‌سازی معادلات ساختاری انجام‌ شده است. براساس نتایج این پژوهش در میان عوامل انسانی مولفه‌های اجتماعی، فرهنگی و اخلاقی بر الگوی آب مصرفی خانوار تاثیر معناداری داشته و در مقابل مولفه‌های اقتصادی، قانونی و ساختاری تاثیر معناداری بر الگوی آب مصرفی خانوار ندارند. در میان متغیرهای جمعیت‌شناختی عواملی همچون نوع ساختمان، کنتور آب مشترک و اندازه خانوار بر الگوی آب مصرفی خانوار تاثیر معناداری داشته و در مقابل عواملی همچون جنسیت، سن، تحصیلات، درآمد، محل سکونت و شیرآلات اتوماتیک بر الگوی آب مصرفی خانوار تاثیر معناداری ندارند. بنابراین شناسایی و مدیریت عوامل انسانی و متغیرهای جمعیت‌شناختی موثر بر الگوی آب مصرفی خانوار از جمله ضرورتهای جوامع امروزی است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Providing a Model of Effective Components on Household Water Consumption Behavior; A Model for Consumption Improvement

نویسندگان [English]

  • Mohammad Nazaripour 1
  • Farzad Ravand 2
1 Accounting Department, University of Kurdistan, Sanandaj, Iran
2 Accounting Department – Islamic Azad University- Tehran North Branch; Tehran - Iran
چکیده [English]

The water consumption pattern indicates the manner and amount of water consumption by the household, so that in addition to technical factors, it is also affected by human factors. In this study the effect of human factors (economic, social, cultural, moral, legal and structural) as well as demographic variables on the household water consumption pattern is studied. The present study is practical in nature and is considered as a descriptive-exploratory correlation study. The required data for tests and analysis of the hypotheses were collected through questionnaires and face-to-face interactions. The statistical population of the present study includes 391 citizens of Sanandaj. Regression analysis and structural equation modeling were used to test the hypotheses and analyze the data. According to the research results, among human factors, social, cultural and moral components have a significant effect on the pattern of household water consumption. In contrast, economic, legal and structural components do not have a significant effect on the pattern of household water consumption. Among the demographic variables, factors such as building type, shared water meter and household size have a significant effect on household water consumption pattern, while factors such as gender, age, education, income, location and automatic faucets do not have a significant effect on household water consumption pattern. Therefore, identification and management of human factors and demographic variables affecting the pattern of household water consumption is one of the necessities of today's societies.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Water Consumption Pattern
  • Human Factors
  • Demographic Variables
  • Sanandaj Families
آستانه، مهسا؛ تقی­پور، فائزه و دازده­امامی، حمید (1398). تدوین الگو به منظور ظرفیت‌سازی اجتماعی و جامعه‌پذیری بحران آب. پژوهش‌های راهبردی مسائل اجتماعی ایران، 8 (2)، 138-107.
احمدی، سیروس؛ میرفردی، اصغر و زارعی، قاسم (1392). بررسی رابطه مسئولیت­پذیری و گرایش به صرفه­جویی در مصرف آب، جامعه­شناسی کاربردی، 24 (2)، 200-185
پورزادی، داود (1398). مدیریت مصرف آب و اصلاح الگوی مصرف با تأکید بر نقش فرهنگ. دومین همایش ملی مدیریت منابع طبیعی (آب، سیل و محیط زیست)، دانشگاه گنبد گاووس.
خدری، صابر؛ باینگانی، بهمن و رستمی نوروزآباد، مجتبی (1395). تاثیرگذاری سرمایه فرهنگی بر تصمیم به خرید کالاهای خارجی، مطالعات رفتار مصرف کننده، 3 (1)، 1، 66-43.
جهانگیری، جهانگیر؛ لهسایی­زاده، عبدالعلی و منصوریان، محمدکریم (1389). بررسی عوامل اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی موثر بر مصرف آب در میان شهروندان شیرازی، مجله مطالعات اجتماعی ایران، 4 (1)، 68-49.
داوری، علی و رضازاده، آرش (1395). مدلسازی معادلات ساختاری با نرم‌افزار PLS. چاپ دوم، انتشارات جهاد دانشگاهی.
دولتشاهی، پیروز؛ طهماسبی، محرم و آشتیانی، هادی (1389). انسان، انرژی، محیط‌زیست و چشم­اندازی به آینده. فصلنامه راهبرد، 19(56)، 343-313.  
رحیمی بروجردی، علیرضا (1391). اقتصاد اخلاقی. انتشارات نور علم، چاپ اول.
غفوریان شاگردی، امیر؛ بهبودی، امید؛ عربشاهی، معصومه و خانی صحرایی، سمانه (1399). بررسی عوامل موثر بر رفتار خرید اخلاقی مصرف‌کنندگان محصولات سبز. مطالعات رفتار مصرف‌کننده، 7 (2)، 253-235.
نوروزی، حسین و رضایی، الهام (1397). بررسی عوامل فردی و اجتماعی موثر بر خودانگاره در خرید کالای لوکس. مطالعات رفتار مصرف‌کننده، 5 (2)، 54-39. 
یزدی­مقدم، حمیده و اسماعیل­آبادی، علیرضا­ (1387). بررسی تاثیر باورها و عوامل اعتقادی بر پیشگیری و درمان اعتیاد. ماهنامه مهندسی فرهنگی، 2(19-20)، 67-61.
 
References
Ahmadi, S., Mirfardi, A., & Zarei, G. (2013). An investigation of the relationship between responsibility and attitude towards saving water. Journal of Applied Sociology, 24(2), 185-200. (In Persian)
Asprilla Echeverría, J. M. (2020). Cross-country evidence for social dimensions of urban water consumption during droughts. Journal of Cleaner Production, 260, 120895. doi: https://doi.org/10.1016/j.jclepro.2020.120895
Astaneh, M., Taghipour, F., & DavazdahEmami, H. (2019). Developing a model for social capacity building and water crisis socialization. Strategic Research on Social Problems in Iran, 8(2), 107-138. (In Persian)
Cetină, I., Munthiu, M.-C., & Rădulescu, V. (2012). Psychological and social factors that influence online consumer behavior. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 62, 184-188. doi: https://doi.org/10.1016/j.sbspro.2012.09.029
Davari, R., & RezaZadeh, A. (2015). Structural equation modeling with PLS software (Vol. 1). Tehran: Iranian Student Book Agency. (In Persian)
Deng, X., Zhang, F., Wang, Z., Li, X., & Zhang, T. (2014). An extended input output table compiled for analyzing water demand and consumption at county level in China. Sustainability, 6(6), 3301-3320.
Dolatshahi, P., Tahmasbi, M., & Ashteyani, H. (2010). Human, energy, environment and vision for the future. Journal of Rahbord, 56, 313-343. (In Persian)
Fornell, C., & Larcker, D. F. (1981). Evaluating structural equation models with unobservable variables and measurement error. Journal of Marketing Research, 18(1), 39-50. doi: 10.2307/3151312
Garcia, X., Ribas, A., Llausàs, A., & Saurí, D. (2013). Socio-demographic profiles in suburban developments: Implications for water-related attitudes and behaviors along the Mediterranean coast. Applied Geography, 41, 46-54. doi: https://doi.org/10.1016/j.apgeog.2013.03.009
Geisser, S. (1975). The predictive sample reuse method with applications. Journal of the American Statistical Association, 70(350), 320-328. doi: 10.1080/01621459.1975.10479865
Ghafourian Shagerdi, A., Behboodi, O., Arabshahi, M., & Khani Sahraei, S. (2020). Investigating factors affecting the ethical buying behavior of green product consumers. Consumer Behavior Studies Journal, 7 (2), 235-253. (in Persian)
Gilg, A., & Barr, S. (2006). Behavioural attitudes towards water saving? Evidence from a study of environmental actions. Ecological Economics, 57(3), 400-414. doi: https://doi.org/10.1016/j.ecolecon.2005.04.010
Gomez, M., Perdiguero, J., & Sanz, A. (2019). Socioeconomic factors affecting water access in rural areas of low and middle income countries. Water, 11(2), 202.
Henry, P. C. (2010). How mainstream consumers think about consumer rights and responsibilities. Journal of Consumer Research, 37(4), 670-687. doi: 10.1086/653657
Henseler, J., Ringle, C. M., & Sinkovics, R. R. (2009). The use of partial least squares path modeling in international marketing. Advances in international marketing,, 20, 43. doi: 10.1108/S1474-7979(2009)0000020014
Jahangiri, J., LahsaeeZadeh, A., & Mansooryan, M. (2010). Social, economic and cultural factors affecting the pattern of water consumption among the citizens of Shiraz. Journal of Iranian Social Studies, 4(1), 49-68. (In Persian)
Kaushik, N. (2016). Socially responsive consumption behaviour – an Indian perspective. Social Responsibility Journal, 12, 85-102. doi.org/101108/SRJ-08-2014-0110
Khedri, S., Bayangani, B., & Rostami Norouzabad, M. (2017). Influence of cultural capital on the decision to buy foreign goods. Consumer Behavior Studies Journal, 3(1), 43-66. (In Persian)
Koehler, J., Rayner, S., Katuva, J., Thomson, P., & Hope, R. (2018). A cultural theory of drinking water risks, values and institutional change. Global Environmental Change, 50, 268-277. doi: https://doi.org/10.1016/j.gloenvcha.2018.03.006.
Kumar, R., & Kumar, R. (2019). Impact of various demographic factors on consumer behavior: An emprical study of electronic products in rural Himachal (India). Indian Journal of Economics and Business, 19, 109-127.
Makki, A. A., Stewart, R. A., Panuwatwanich, K., & Beal, C. (2013). Revealing the determinants of shower water end use consumption: enabling better targeted urban water conservation strategies. Journal of Cleaner Production, 60, 129-146. doi: https://doi.org/10.1016/j.jclepro.2011.08.007.
McDougall, C. W., Quilliam, R. S., Hanley, N., & Oliver, D. M. (2020). Freshwater blue space and population health: An emerging research agenda. Science of The Total Environment, 737, 140196. doi: https://doi.org/10.1016/j.scitotenv.2020.140196
Newholm, T., & Shaw, D. (2007). Studying the ethical consumer: a review of research. Journal of Consumer Behaviour, 6(5), 253-270. doi: https://doi.org/10.1002/cb.225
Norouzi, H., Rezaei, E. (2018). Review of individual and social factors affecting self-esteem and its impact on the purchase of luxury goods. Consumer Behavior Studies Journal, 5(2), 39-54. (In Persian)
Pakari, A., Vazifedoost, H., Hamdi, K., & Khalili, M. (2020). Providing a model for measuring the impact of mental, social and behavioral stimuli on consumer purchasing decisions. Consumer Behavior Studies Journal, 7 (1), 245-276. (in Persian)
Pantano, E. (2011). Cultural factors affecting consumer behaviour: A new perception model. EuroMed Journal of Business, 6, 117-136. doi: 10.1108/14502191111130343
Pečarič, M. (2017). Administrative law: Indefinable, but necessary and very much alive. Southern African Public Law, 31, 91-113. doi: 10.25159/2219-6412/2643
PourZadi, D. (2019). Water consumption management and modifying the consumption pattern with emphasizing on the role of culture. Paper presented at the 2nd National Conference on Natural Resources Management (Water, Flood and Environment), Gonbad Kavous University, Iran. (In Persian)
Rahimi Borojerdi, A. (2012). Moral Economic: Noor-e Elm. (In Persian)
Rathnayaka, K., Maheepala, S., Nawarathna, B., George, B., Malano, H., Arora, M., & Roberts, P. (2014). Factors affecting the variability of household water use in Melbourne, Australia. Resources, Conservation and Recycling, 92, 85-94. doi: https://doi.org/10.1016/j.resconrec.2014.08.012
ReyahiSamani, M. (2018). Investigating the role of educational media and capacity building in water resources management and environmental protection. Paper presented at the Sixth National Conference on Rainwater harvesting Recycling and Unconventional Waters, KhomeiniShahr, Isfahan, Iran (In Persian).
Sandin, P., & Röcklinsberg, H. (2016). The ethics of consumption. Journal of Agricultural and Environmental Ethics, 29(1), 1-4. doi.org/10.1007/s10806-015-9588-1
Shan, Y., Yang, L., Perren, K., & Zhang, Y. (2015). Household water consumption: Insight from a survey in Greece and Poland. Procedia Engineering, 119, 1409-1418. doi: https://doi.org/10.1016/j.proeng.2015.08.1001
Stone, M. (1974). Cross-validatory choice and assessment of statistical predictions. Journal of the Royal Statistical Society: Series B (Methodological), 36(2), 111-133. doi: https://doi.org/10.1111/j.2517-6161.1974.tb00994.x
Vertommen, I., Magini, R., & Cunha, M. d. C. (2015).  Scaling water consumption statistics. Journal of Water Resources Planning and Management, 141(5), 04014072. doi: doi:10.1061/(ASCE)WR.1943-5452.0000467
Wetzels, M., Odekerken-Schröder, G., & Oppen, C. v. (2009). Using PLS path modeling for assessing hierarchial construct models: guidelines and impirical illustration. MIS Q., 33(1), 177–195.
Whittington, D., Davis, J., Prokopy, L., Komives, K., Thorsten, R., Lukacs, H., . . . Wakeman, W. (2008). How well is the demand-driven, community management model for rural water supply systems doing? Evidence from Bolivia, Peru and Ghana. BWPI, The University of Manchester, Brooks World Poverty Institute Working Paper Series, 11. doi: 10.2166/wp.2009.310
YazdiMoghadam, H., & IsmailAbadi, A. (2008). Investigating the effect of beliefs and convictions on the prevention and treatment of addiction. Journal of Cultural Engineering, 2(19-20), 61-67. (In Persian)