پیشایندهای توسعه رفتار مصرف‌هوشمندانه"

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار مدیریت و کارافرینی،دانشکده اقتصاد و کارآفرینی ، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران

2 دانشجوی دکتری کارآفرینی، دانشکده اقتصاد و کارافرینی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران

10.35066/J040.2019.472

چکیده

تغییر رویکرد جهانی به سوی مصرف هوشمندانه موضوعی جدید و جدی است. مصرف هوشمندانه با هدف کاهش مصرف منابع و انرژی در راستای تولید زباله کمتر و بازیافت بیشتر مواد مصرفی صورت می‌گیرد که مظهر و نماد یک اقدام جامعه‌پسند و اخلاقی است که منافع شخصی و عمومی را در بر‌می‌گیرد. مطالعه‌ پیش‌رو از لحاظ هدف کاربردی است که به‌منظور بررسی پیشایندهای توسعه رفتار مصرف‌ هوشمندانه بر اساس رویکرد کیفی_کمی صورت پذیرفته است. برای این‌منظور در بعد کیفی از ابزار فراترکیب با گام‌های هفت‌گانه و در رویکرد کمی با استفاده از فرمول کوکران نمونه‌ای به حجم (386N=) نفر با روش نمونه‌گیری تصادفی خوشه‌ای چند‌مرحله‌ای، انتخاب شدند. ابزار گردآوری‌ داده‌ها پرسشنامه‏ ساخت‌یافته بود. سنجش روایی این ابزار از نظر صاحب‌نظران و پایایی متغیرهای آن با ضریب آلفای کرونباخ به‌دست آمد و با استفاده از مدل‌سازی معادلات ساختاری مدلی برای پیش‌بینی رفتار مصرف‌کننده در حوزه رفتار هوشمند، ارائه شد. به صورت خلاصه یافته‌ها حاکی از آن است که متغیرهای برند محصول، اعتماد به محصول، درک ارزش محصول، تناسب قیمت و کیفیت، زمینه‌ اجتماعی و مسئولیت-پذیری اجتماعی اثرگذاری قابل‌توجهی بر توسعه رفتار مصرف هوشمندانه دارند، قابل ذکر است که متغیرهای مورد بررسی توانستند30/0 از واریانس رفتار مصرف هوشمند را تبیین کنند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Prerequisites for the Development of Smart Consumption Behavior

نویسندگان [English]

  • yousef mohamadifar 1
  • hadis pourjamshidi 2
1 Assistant Professor of Mangement & Entrepreneurship, Faculty of EconomicandEntrepreneurship,University of Razi, Kermanshah, Iran.
2 PhD Student, Entrepreneurship, Faculty of Economic and Entrepreneurship, University of Razi, Kermanshah, Iran.
چکیده [English]

Changing the global approach to smart consumption is a new and serious issue. Intelligent consumption aims to reduce the consumption of resources and energy in order to produce less waste and recycle more consumables, and is the manifestation and symbol of a socially and ethically action that includes personal and public interests. The present study aims to investigate the factors affecting the development of intelligent consumer behavior based on the qualitative-quantitative approach. For this purpose, in the qualitative dimension of the hybrid instrument with seven steps and in the quantitative approach using the Cochran's formula of a sample with a volume (N = 386) and considering the maximum variance, large population and sampling method. Multi-stage clusters were randomly selected. The data collection tool was a structured questionnaire. Experts assessed the validity of this tool and the reliability of its variables was obtained with Cronbach's alpha coefficient and a model for predicting consumer behavior regarding intelligent behavior was presented using structural equation modeling. Findings indicate that the variables of product brand, product trust, product value perception, price appropriateness, product quality, social context and social responsibility had a significant impact on the development of intelligent consumer behavior. The studied variables were able to explain 0.30 of the variance of intelligent consumption behavior.
Keywords: Intelligent consumption, consumer behavior, Behavior development structural equations

کلیدواژه‌ها [English]

  • Intelligent consumption
  • consumer behavior
  • structural equations
پاکاری، ابوالفضل؛ وظیفه‌دوست، حسین؛ حمدی، کریم و خلیلی، مریم (1399). ارائه مدلی برای اندازه‌گیری تأثیر محرک‌های ذهنی، اجتماعی و رفتاری بر تصمیم‌گیری خرید مصرف‌کننده (مطالعه موردی: هایپرمارکت‌های تهران). مطالعات رفتار مصرف‌کننده،    7 (1)، 245-276.
پورجمشیدی، حدیث؛ مهدی‌زاده، حسین؛ غلامرضایی، سعید و شیری، نعمت‌اله (1395). عوامل مؤثر بر گرایش به رفتار مصرف پایدار: مورد مطالعه شهر خرم‌ آباد. نشریه آموزش محیط زیست و توسعه پایدار. 4 (4)، 55-64.
حقیقی، محمد و خلیلی، مریم (1390). بررسی جایگاه بازاریابی سبز در رفتار مصرف خریداران. مدیریت فرهنگ سازمانی، 9 (2)، 83-102.
حیدرزاده، کامبیز (1392)." رفتار مصرف کننده: خریدن، داشتن و بودن".  انتشارات بازاریابی، چاپ اول.
خاکی، غلامرضا (1378)."روش تحقیق با رویکردی بـه پایان­نامه نویسی". تهران: وزارت فرهنگ و آموزش عالی، مرکز تحقیقات علمی کشور، کانون فرهنگی انتشاراتی درایت. چاپ اول.
علی‌آبادی، خدیجه و صمدی، سیدعلی (1391). تحلیل داده های روانشناسی با برنامه­ی اس‌پی‌اس‌اس. ویرایش سوم. تهران. نشر دوران.
فتحیان، محمد و مولاناپور، رامین (1388)." تجارت الکترونیکی"، نشر آتی‌نگر.
مختارنژاد، فروغ (1392). "بررسی عوامل موثر بر ارزیابی مصرف‌کننده در مورد محصولات سبز". اولین کنفرانس بین‌المللی اقتصاد، مدیریت، حسابداری، علوم اجتماعی.
نخعی، آرزو و خیری، بهرام (1391). " بررسی تاثیر عوامل منتخب بر قصد خرید محصولات سبز". مجله مدیریت بازاریابی، 15، 130-106.
نظری، محسن؛ احمدی، صلاح و عفیفی، مسعود (1397). تاثیر ارائه‎ تفکیکی قیمت محصول در مقایسه با ارائه کلی قیمت آن بر رفتار خریدار. مطالعات رفتار مصرف‌کننده. 5 (2)، 21-37.
 
References
Adevadas, A., & Lysander, H. (2012). A Cross sectional Study on shopping Values and Mall Attributes in Relation to Consumer Age and Gender. European Journal of Social sciences, 16-26.
Aliabadi, KH., & Samadi, A. (2012). Analysis of psychological data with SPSS program. Third Edition. Tehran. Publishing era. 2012. (in Persian)
Biswas, A., & Roy, M. (2015). Green products: an exploratory study on the consumer behaviour in emerging economies of the East. Journal of Cleaner Production87, 463-468.‏
Carrete, l., Castaño, R., Felix, R., Centeno, E., & González, E. (2012). Green consumer behavior in an      emerging economy: confusion, credibility, and compatibility, Journal of Consumer Marketing, 29 (7), 470 – 481.
Chen, M., & Lee, CH. (2015). The impacts of green claims on coffee consumers’ purchase Intention. British Food Journal, 117 (1), 195 – 209.
Chen, M., & Tung, P. (2012). Developing an extended Theory of Planned Behavior model to predictconsumers’ intention to visit green hotels. International Journal of Hospitality Management, 36, 221– 230.
Dangelico, R. M., & Pontrandolfo, P. (2010). From green product definitions and classifications to the Green Option Matrix. Journal of Cleaner Production18(16-17), 1608-1628.‏
D'Souza, C., Taghian, M., Lamb, P., & Peretiatkos, R., (2006). Green products and corporate strategy: an empirical investigation, Society and Business Review, 1 (2), 144 – 157.
Fathian, M., & Molanapour, R. (2009). Electronic Commerce, Atinger Publishing.
Garzella, S., & Fiorentino, R. (2014). An integrated framework to support the process of green management adoption. Business process management journal.‏
Grimmer, M., & Bingham, T. (2013). Company environmental performance and consumer purchase intentions. Journal of business research66(10), 1945-1953.‏
Gupta, S., & Ogden, D. T. (2009). To buy or not to buy? A social dilemma perspective on green buying. Journal of consumer marketing.‏
Haghighi, M., & Khalili, M. (2011). Investigating the green marketing vest in buyers' consumption behavior. Organizational Culture Management. 9 (2), 83-102. (in Persian)
Haidarzadeh, K. (2013). Consumer Behavior: Buying, Having and Being. Marketing Publications, First Edition. (in Persian)
Junior, S. S. B., da Silva, D., Gabriel, M. L. D., & de Oliveira Braga, W. R. (2015). The effects of environmental concern on purchase of green products in retail. Procedia-Social and Behavioral Sciences170, 99-108.‏
Kakkos, N., Trivellas, P., & Sdrolias, L. (2015). Identifying drivers of purchase intention for private label brands. Preliminary evidence from Greek consumers. Procedia-Social and Behavioral Sciences175, 522-528.‏
Khaki, Gh. (1999). Research method with an approach to dissertation writing. Tehran: Ministry of Culture and Higher Education, Scientific Research Center, Daryat Publishing Cultural Center. First Edition. (in Persian)
Lao, K. (2014). Research on mechanism of consumer innovativeness influencing green consumption behavior. Nankai Business Review International, 5 (2), 211 – 224.
Lin, P., & Huang, Y. (2012). The influence factors on choice behavior regarding green products based on the theory of consumption values. Journal of Cleaner Production, 22, 11-18.
Lu, L. C., Chang, H. H., & Chang, A. (2015). Consumer personality and green buying intention: The mediate role of consumer ethical beliefs. Journal of Business Ethics127(1), 205-219.‏
Luchs, M., & Swan, K. S. (2019), “Perspective: the emergence of product design as a field of marketing inquiry”, Journal of Product Innovation Management, 28 (3), 327-345.
M. Ritter, A., Borchardt, M., L.R. Vaccaro, G., M. Pereira, G., & Almeida, F. (2014). Motivations for      promoting the consumption of green products in an emerging country: exploring attitudes of Brazilian consumers. Journal of Cleaner Production, 1-14.
Medeiros, J., Duarte Ribeiro, J., & Cortimiglia., M. (2015). Influence of perceived value on purchasing decisions of green products in Brazil. Journal of Cleaner Production, 1-12.
Mukhtarnejad, F. (2013). Study of factors affecting consumer evaluation of green products. First International Conference on Economics, Management, Accounting, Social Sciences. (in Persian)
Nakhai, A., & KHayri, B. (2012). Study of the effect of selected factors on the intention to buy green products. Journal of Marketing Management. 15, 106-130.(in Persian)
Nazari, M., Ahmadi, S., & Afifi, M.  (2018).The  effect  of  product  price  segmentation compared  to  its  overall  price  range  on  buyer  behavior.  Consumer Behavior Studies Journal. 5 (2), 21-37. (in Persian)
Ogiemwonyi, O., Harun, A. B., Alam, M. N., Karim, A. M., Tabash, M. I., Hossain, M. I., ... & Ojuolape, M. A. (2020). Green product as a means of expressing green behaviour: A cross-cultural empirical evidence from Malaysia and Nigeria. Environmental Technology & Innovation20, 101055.‏
Pakari, a., Vazifedost, H., Hamdi, K., & Khalili, M. (2020). Provide a model for the effect of measuringmental, social and behavioral stimuli on consumer purchasing decisions. Case study of Tehran hypermarket. Consumer Behavior Studies. 245-276. (in Persian)
Paul, J., & Rana, J. (2012). Consumer behavior and purchase intention for organic food", Journal of Consumer Marketing, 29 (6) 412 – 422.
Pourjamshidi, H., Mahdizadeh, H., Gholamrezaei, S., & Shiri, N. (2016). Factors Affecting the Tendency to Sustainable Consumption Behavior: A Case Study of Khorramabad. 4 (4), 64-55. (in Persian)
RoperASW (2002). Green Gauge Report 2002, Roper Organization, New York, NY.
Sachdeva, S., Jordan, J., & Mazar, N. (2015). Green consumerism: moral motivations to a sustainable future. Current Opinion in Psychology6, 60-65.‏
Smith, S., & Paladino, A. (2010). Eating clean and green? Investigating consumer motivations towards the purchase of organic food. Australasian Marketing Journal (AMJ)18(2), 93-104.‏
Wang, SH. (2014). Consumer characteristics and social influence factors on green purchasing intentions, Marketing Intelligence & Planning, 32 (7), 738 – 753.
WHO (world health organization). (2014).