پیامد سواد مالی بر قضاوت سرمایه گذاران؛ بسط نظریه اعتبار منبع

نوع مقاله : برگرفته از پایان نامه و رساله

نویسندگان

1 کارشناسی ارشد، گروه حسابداری، دانشکده علوم انسانی و اجتماعی، دانشگاه کردستان، سنندج، ایران.

2 استادیار، گروه حسابداری، دانشکده علوم انسانی و اجتماعی، دانشگاه کردستان، سنندج، ایران.

3 استادیار، گروه روانشناسی، دانشکده علوم انسانی و اجتماعی، دانشگاه کردستان، سنندج، ایران

10.22034/cbsj.2024.140511.2652

چکیده

سواد مالی به عنوان یکی از عوامل مهم در موفقیت تصمیمات سرمایه‌گذاران، نقش ایفا می‌کند. سرمایه‌گذارانی که سواد مالی بیشتری دارند، تصمیم‌گیری‌های آگاهانه‌تری بگیرند. این امر می‌تواند به آنها در کاهش ریسک و افزایش سود کمک کند. نظریه اعتبار منبع بیان می‌کند که افراد بیشتر تمایل دارند به اطلاعاتی اعتماد کنند که از منابع معتبر دریافت شده باشد. سرمایه‌گذارانی که سواد مالی بیشتری دارند، می‌توانند منابع معتبر اطلاعات مالی را بهتر شناسایی و تصمیمات بهتری بگیرند. در این پژوهش تاثیر سواد مالی (دانش، نگرش و رفتار) بر قضاوت سرمایه گذاران با توجه به نظریه اعتبار منبع (سوگیری منبع، شایستگی منبع و تعصب فرد) بررسی گردید. از نظر ماهیت پژوهش توصیفی و به لحاظ آمار از نوع همبستگی است. جامعه آماری این تحقیق را فعالان بازار سرمایه در استان‌های (کرمانشاه، کردستان، همدان، ایلام) تشکیل می‏دهند که با استفاده از نمونه‌گیری در دسترس 399 نفر انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه و برای تجزیه و تحلیل داده‎ها از مدل‌سازی معادلات ساختاری استفاده شده است. یافته‌ها نشان می‏دهد که نگرش مالی و رفتار مالی تاثیر معناداری بر قضاوت‌ سرمایه‌گذاران دارند ولی دانش مالی تاثیر معناداری بر قضاوت سرمایه گذاران ندارد. به عبارت دیگر، افرادی که توانایی بیشتری در درک و فهم کلی مفاهیم تصمیم گیری مالی و ارزش های فردی بهتری در حوزه مفاهیم مختلف مالی دارند، توانایی بهتری در تحلیل و ارزیابی ریسک‌ها و فرصت‌های سرمایه‌گذاری داشته و قضاوت بهتری انجام می دهند. همچنین نظریه اعتبار منبع بعنوان متغیر تعدیل‌گر بر رابطه سواد مالی بر قضاوت سرمایه‌گذاران تاثیر معناداری دارد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

The effect of financial literacy on the judgment of investors; Expanding the theory of source validity

نویسندگان [English]

  • Zahra Heydari 1
  • peyman amini 2
  • sanaz ayni 3
1 M.A, Department of Accounting, Faculty of Humanities and Social Sciences, University of Kurdistan, Sanandaj, Iran.
2 Assisstant Professor, Department of Accounting, Faculty of Humanities and Social Sciences, University of Kurdistan, Sanandaj, Iran.
3 Assistant Professor, Department of Psychology, University of Kurdistan, Sanandaj, Iran
چکیده [English]

Financial literacy is a crucial factor in investors' successful decision-making. Investors with higher financial literacy can make more informed decisions, reducing risk and increasing profits. Source credibility theory emphasizes the tendency of individuals to trust information from credible sources. Investors with greater financial literacy can better identify reliable financial information sources and make sounder decisions.This research explored the impact of financial literacy (knowledge, attitude, and behavior) on investors' judgment, considering source credibility theory (source bias, source competence, and individual bias). The study employed a descriptive approach and correlational statistics. The target population included capital market participants from Kermanshah, Kurdistan, Hamedan, and Ilam, selected through available sampling. Data were collected through questionnaires and analyzed using structural equation modeling.The findings revealed a significant influence of financial attitude and behavior on investors' judgment, while financial knowledge showed no significant effect. Individuals with a better understanding and appreciation of financial decision-making concepts and stronger personal values related to various financial concepts are more adept at analyzing and evaluating investment risks and opportunities, leading to better judgment. Source credibility theory, as a moderating variable, played a significant role in the association between financial literacy and investors' judgment.

کلیدواژه‌ها [English]

  • financial literacy
  • investors' judgment
  • source credibility theory
  • source competence
  • source bias

مراجع

اسلامی بیدگلی، سعید و کریم‌خانی، میثم (1395). سواد مالی؛ زمینه‏های سیاسی‌ـ اقتصادی پیدایش و جایگاه آن در اقتصاد بازار. تحقیقات مالی، 18 (2)، 251-274.
پورکریم، یعقوب؛ جبارزاده کنگرلویی، سعید؛ بحری ثالث، جمال و قلاوندی، حسن (1399). تاثیر تفاوت های فردی مبتنی بر شناخت در قضاوت و تصمیم­گیری سرمایه­گذاران: نقش تعدیلی اضافه بار اطلاعات. دانش سرمایه‌گذاری، 9 (35)، 289-311.
تاجمیرریاحی، حامد و هدایت‌زاده، سودابه (1401). شناسایی و اولویت­بندی راهکارهای ارتقای سواد مالی در بازار سرمایه. پژوهش‌های راهبردی بودجه و مالیه، 4 (1)، 61-85 .
رهنمای‌رودپشتی، فریدون و یزدانی، شهره (1388). کاربرد تئوری‌های روانشناسی در حسابداری. پژوهش‌های حسابداری مالی و حسابرسی (پژوهشنامه حسابداری مالی و حسابرسی)، 1 (4)، 1-26.
کریم‌خانی، محمد و اسلامی، سامان (1394). بررسی عوامل مؤثر بر سواد مالی و ارتباط آن با مشارکت در بازار بورس تهران. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه شهید بهشتی، تهران.
محقق‌کیا، نرگس؛ برمکی، ناهید و اقدامی، اکرم (1400). تعیین سطح سواد مالی و رابطه­ آن با رفتار مالی و نگرش مالی (مطالعه موردی: دانشجویان موسسه آموزش عالی پرندک). تحقیقات حسابداری و حسابرسی، 13 (51)، 187-198 .
میرکمالی، محمد (1386). آموزش رهبری و مدیریت. تهران، انتشارات یاسترون.
هراتیان، علی و پیری، محمد (1398). بررسی دانش، نگرش و رفتار مالی در سواد مالی دانشجویان. جامعه‌شناسی آموزش و پرورش، 5 (2)، 56-67.
یعقوب‌نژاد، احمد؛ نیکومرام، هاشم و معین‌الدین، محمود (1390). ارزیابی و ارائه الگویی جهت سنجش سواد مالی (مالیه شخصی) دانشجویان ایرانی. پایان‌نامه دکتری دانشگاه آزاد واحد علوم تحقیقات، تهران.
Atkinson, A., & Messy, F. (2012). Measuring Financial Literacy: Results of the OECD / International Network on Financial Education (INFE) Pilot Study.
Arens, A., Elder, R., & Beasley, M. (2015). Auditing & assurance services: An integrated approach (15th ed.). New York: Pearson.
Ates, Sinem & Coskun, Ali & Sahin, M. Abdullah & Demircan, M. Levent, (2016). .Impact of Financial Literacy on the Behavioral Biases of Individual Stock Investors: Evidence from Borsa Istanbul. Business and Economics Research Journal, Uludag University, Faculty of Economics and Administrative Sciences,  7(3), 1-19.
Beal, D. & Delpachitra, S. (2003). Financial Literacy Among Australian University Students. Economic Papers, 22, 65-78.
Bolhuis, M (2005). Reading between the Lines of Investor Biases, Journal of Financial Planning; 18(1), 62-70.
Birnbaum, M. H., & Stegner, S. E. (1979). Source credibility in social judgment: Bias, expertise, and the judge's point of view. Journal of Personality and Social Psychology, 37(1), 48–74.
Christelis, Dimitris, Tullio Jappelli, And Mario Padula. (2010). Cognitive Abilities and Portfolio Choice,” European Economic Review 54, Pp. 18-38.
Cohen, S. (1994). Perceived Stress Scale [Measurement Instrument]. Retrieved From Http://Www.Mindgarden.Com/Products/Pss.Html.
Chen, Haiyang & Volpe, Ronald. (2002). Gender Differences in Personal Financial Literacy Among College Students. Financial Services Review. 11. 289-307.
Chen, H., & Volpe, R. (1998). An analysis of personal financial literacy among college students. Financial
Services Review, 7, 107–128.
Cheung, M. Y., Luo, C., Sia, C. L., & Chen, H. (2009). Credibility of electronic word-of-mouth: Informational and normative determinants of on-line consumer recommendations. International Journal of Electronic Commerce, 13(4), 9-38.
Chung, S., Cho, H. (2017). Fostering Parasocial Relationships with Celebrities on Social Media: Implications for Celebrity Endorsement. Psychology & Marketing, 34(4), 481-495.
Gigerenzer, G., & Selten, R. (2002). Bounded rationality: The adaptive toolbox. MIT press.
Haratian, A., & Piri, M. (2020). Investigating Financial Knowledge, Attitude and Behavior in Students Financial Literacy. Iranian Journal of Educational Society, 5(2), 56-67. (In Persian)
Hilgert, M. A. Hogarth, J. M. & Beverly, S. G. (2003). Household financial management: The connection between knowledge and behavior. Federal Reserve Bulletin, 89: 309-322.
Hsieh, J. K., & Li, Y. J. (2020). Will you ever trust the review website again? The importance of source credibility. International Journal of Electronic Commerce, 24(2), 255-275.
Huston, S. J. (2010). Measuring Financial Literacy. The Journal Of Consumer Affairs, 44(2), 296-316
Islami Bidgoli, S., & Karim Khani, M. (2015). Financial literacy, the political and economic contexts of its emergence and its place in the market economy. Financial Research, 18(2), 251-274. (In Persian)
Jasman Tuyon & Zamri Ahmada. (2016). Behavioural finance perspectives on Malaysian stock market efficiency. Borsa Istanbul Review, Research and Business Development Department, Borsa Istanbul, 16(1), 43-61.
Jeffrey R. Cohen a, Lisa Milici Gaynor b, Ganesh Krishnamoorthy c, Arnold M. Wright. (2022). The effects of audit committee ties and industry expertise on investor judgmentsdExtending Source Credibility Theory, Contents lists available at ScienceDirect
Jumpstart coalition. (2009). National Standard in K-12 Personal Financial Education. [online], available at:http://www.jumpstart.org/guidehtml
Karimkhani, M., & Eslami, S. (2015). Examination the factors affecting on Financial literacy and its relation with participation in Tehran exchange market. Postgraduate Dissertation. Shahid beheshti university. Tehran. (In Persian)
Libby, R., & Lewis, B. L. (1977). Human information processing research in accounting: The start of the art. Accounting, Organizations and Society, 2(3), 245 268.
McGarry, J., & Hendrick, C. (1974). Communicator credibility and persuasion. Memory and Cognition, l A, 82-86.
Miller, M. (2009). The case for financial literacy in developing countries”, World Bank Group, Washington, DC.
Mirkamali, M. (2007). Leadership and management training. Tehran: Yastarun Publication. (In Persian)
Mohaghegh Kia, N., barmaki, N., & Eghdami, A. (2021). Measurment of Students Financial Literacy and its Relationship with Financil Behavior & Financial Attitude (case study: students of Parandac Institue). Accounting and Auditing Research, 13(51). (In Persian)
Peng, L., Liao, Q., Wang, X., & He, X. (2016). Factors affecting female user information adoption: an empirical investigation on fashion shopping guide websites. Journal of Electronic Commerce Research, 16(2), 145-169.
Plous, S. (1993). The psychology of judgment and decision-making. New York: Mcgraw-Hill Book Company.
Pourkarim, Y., Jabbarzadeh Kangarlouei, S., Bahri Sales, J., & Galavandi, H. (2020). The Effect of Individual Differences Based on Cognition on Investors Judgment and Decision Making: The Role of Information Overload. Journal of Investment Knowledge, 9(35), 289-311. (In Persian)
Rahnema Roudposhti, F, & Yazdani, S. (2009). Application of psychological theories in accounting. Financial accounting and auditing research, 1(4), 1-26. (In Persian)
Reimers, J. L., & Fennema, M. B. (1999). The audit review process and sensitivity to information source objectivity. Auditing: A Journal of Practice & Theory, 18(1),117-123.
Schwartz, B., Ward, A., Monterosso, J., Lyubomirsky, S., White, K., & Lehman, D. R. (2002). Maximizing versus satisficing: Happiness is a matter of choice. Journal of Personality and Social Psychology, 83(5), 1178–1197.
Singh, A., & Sharma, R. (2016). Financial Literacy & Its Impact On Investment Behaviour for Effective Financial Planning. International Journal of Research in Finance and Marketing. 6(8), 50-63.
Tajmir Riyahi, H., & Hedayatzadeh, S. (2023). Identifying and prioritizing strategies to improve financial literacy in the capital market. Scientific Journal of Budget and Finance Strategic Research, 4(1), 61-85. (In Persian)
VanRooij, M., & Lusardi, A. (2011). Financial literacy and stock market participation. Journal of Financial Economics, 101, 449–472.
Verhofen, M. (2014). Finance, University of St. Gallen-Swiss Institute of Banking and Finance. Electronic Copy Available at: http:// ssrn.com/abstract=2415741
Yaghoobnezhad, A., Moeinoddin, M., & Nokoomaram, H. (2011). Evaluating and providing a Model for Measuring Financial Literacy (Private Finance). Unpublished PhD Dissertation. Islamic Azad University, Tehran Science and Research Branch. (In Persian)
مطالعات رفتار مصرف‌کننده
دوره 12، شماره 2
مرداد 1404
صفحه 32-17

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار