فراتر از ارزانی؛ تجربۀ زیستۀ زن ایرانی در مواجهه با پدیده دست‌فروشی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 موسسه عالی آموزش و پژوهش مدیریت وبرنامه ریزی

2 موسسه عالی آموزش و پژوهش مدیریت برنامه ریزی

10.22034/cbsj.2024.63358

چکیده

نگاه ساده به پدیده دست‌فروشی، تقاضای آن را به ارزان‌تر بودن و سهولت خرید نسبت می‌دهد در حالی که فهم ماندگاری این ابژه در فضای پسانوگرای مصرف، نیاز به واکاوی بیشتری دارد. هدف این پژوهش پی‌بردن به محرک‏ها و انگیزه‎ های درونی زن ایرانی در خوانش پدیده دست‎ فروشی و تحلیل ابعاد این مسأله از زاویه جامعه‌شناسی بازار است. روش این مطالعه کیفی و جامعه مورد مطالعه تحقیق حاضر زنانی است که تجربۀ دفعه‎ ای یا مستمر خرید از دست‎فروشان دارند. داده‎ های جمع‌آوری‌شده با استفاده از روش تحلیل مضمون تحلیل شده ‌است. مصاحبه‌شوندگان ، ساختارشکنی/ انعطاف، لذت مشاهده، خاص بودن کالا/ مکان عرضه، حس انسان‎دوستی، به‎ صرفه بودن و در نهایت جذابیت محیط و فضای دست‎فروشی را از جمله انگیزه های مهم خرید خود از دست‌فروشان می‌دانند. تأمل در این پدیده نگاهی نو در بازاندیشی و فهم فرآیندهای خرید به ویژه در حوزه زنان را طرح می‌کند. همچنین در زمینه رفتار مصرف‌کننده ایرانی، اقبالی که دست‎فروشان کسب می ‏کنند، می‎تواند سرنخ های متفاوتی- حتی برای کسب‎ وکارهای مدرن- فراهم کند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Beyond cheapness; Iranian women's lived experience in facing the phenomenon of peddling

نویسندگان [English]

  • Mehdi khademi 1
  • Hamidreza Akbari 2
1 IMPS
2 IMPS
چکیده [English]

Abstract
A simple look at the peddling phenomenon attributes its demand to be cheaper and easier to buy while understanding the durability of this object in the post-modern consumption environment requires more analysis. The purpose of this research is to find out the internal drivers and motivations that women in Iran have when facing the issue of peddling. Considering the fact that the phenomenon of peddling is in opposition to modern marketing approaches and strategies and somehow challenges them, this study examines the dimensions of this problem with a qualitative approach from the perspective of market sociology. The study population of the current research consists of women who have a one-time or continuous experience of buying from peddlers. In this research, the collected data were analyzed using the thematic analysis method and with the help of MAXQDA software. The interviewees of this study consider deconstruction/flexibility, viewing pleasure, the specificity of the product/place of supply, sense of philanthropy, cost-effectiveness, and finally, the attractiveness of the peddling environment and space as the important motivations of their purchases from peddlers. Reflecting on this phenomenon offers a new perspective on rethinking and understanding shopping processes, especially in the field of women. Also, in the field of Iranian consumer behavior, the success of peddlers can provide different clues even for modern businesses.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Keywords: Shopping Behaviour
  • Peddling
  • Women
  • Iran

مراجع

آسایش، محمدکریم. (1395). حمایت از دست‎فروشی، چرا و چگونه؟. شهرسازی و معماری هفت شهر، 4(53و54). 215-210.
احمدی، صلاح، نظری، عفیفی و مسعود. (1398). تاثیر ارائه‎ تفکیکی قیمت محصول در مقایسه با ارائه کلی قیمت آن بر رفتار خریدار (مطالعه موردی فرودگاه مهرآباد). مطالعات رفتار مصرف‌کننده, 5(2), 21-37.‎
امیری، مریم. (1398). خریدکردن برای زنان آرامش‌بخش و شادی‌افزاست. ایندیپندنت فارسی.
اباذری، یوسف و کاظمی، عباس. (1384). رویکردهای نظری خرید: از جامعه‌شناسی تا مطالعات فرهنگی. نامه علوم اجتماعی، 25. 167-195.
حبیب‌پور گتابی، حرم و بابایی همتی، زرنوش. (1393). رابطه بین دینداری و مصرف نمایشی زنان شهر تهران (مطالعه موردی منطقه 5). مطالعات راهبردی زنان، 17(65)، 67-37.
حسین آبادی، علی امین و شکرچی‌زاده، احمدرضا. (1396). تأثیر ارزش ادراک‌شده مشتری بر قصد خرید مجدد با تأکید بر نقش میانجی تمایل به اشتراک اطلاعات در بین خریداران چای خشک، دومین همایش بین‎المللی انسجام مدیریت و اقتصاد در توسعه، تهران، دانشگاه اسوه، دانشگاه تهران.
حیدرزاده، کامبیز؛ اکبری‎مقدم، بیتاالله و بکتاشی، مولود. (1390). تاثیر مدگرایی بر رفتار خرید تفننی در میان دانشجویان. فصلنامه مدیریت کسب‎وکار، 3(10). 55- 72.
خادمی گراشی، مهدی و منشی، مهسا. (1395). استراتژی قیمت‎گذاری (چاپ دوم). تهران: انتشارات سیته.
خواستار، حمزه. (1388). ارایه روشی برای محاسبه پایایی مرحله کدگذاری در مصاحبه های پژوهشی. روش شناسی علوم انسانی (حوزه و دانشگاه)، 15(58). 161- 174.
داوری، روشنک؛ طالب‌پور، فریده؛ دادور، ابولقاسم و افعمی، رضا. (1395). بررسی آگاهی و درک زنان جوان تحصیل‎کرده به خرید و مصرف پایدار پوشاک (مطالعه موردی: دانشکده هنر دانشگاه الزهرا(س)). زن در فرهنگ و هنر، 8(2)، 300-281.
شفیعی رودپشتی، میثم و ملک‎شاهی، فاطمه. (1394). سبک‎شناسی خرید زنان در صنعت پوشاک (مورد: زنان شهر تهران). ویژه‎نامه پژوهش‎نامه زنان، 6(1). 86-67.
غفاری آشتیانی، پ. و اکبری، ب. (1391). مطالعه عوامل تاثیرگذار بر خرید ناگهانی لوازم‌آرایشی. مدیریت بازاریابی، 8(20)، 15-1.
محمودی. (2012). تأثیرات اجتماعی، روان شناختی و ویژگی محصول بر رفتار خرید تفننی مشتریان. چشم انداز مدیریت بازرگانی. 11(11)، 136-117.
ملکی‎مین‎باشی‎زرگاه، مرتضی؛ کریم‎نیا، زینب و دهقانی سلطانی، مهدی. (1393). خرید آنی در محیط خرده‌فروشی در چهارچوب مدل SOR. پژوهشنامه مدیریت بازاریابی، 1(2). 59-45.
نظری، محسن؛ شاه‎حسینی، محمدعلی؛ حصارکی، عاطفه و نظری، مهرشاد. (1400). شناسایی عوامل موثر بر انتخاب کانال مصرف‎کننده به منظور تعیین استراتژی بهینه قیمت‎گذاری شرکت‎های چندکاناله (مورد مطالعه: صنایع خرده فروشی). مطالعات رفتار مصرف‌کننده، 8(4)، 83-62.
Al-Jundi, S. A., Al-Janabi, H. A., Salam, M. A., Bajaba, S., & Ullah, S. (2022). The impact of urban culture on street vending: a path model analysis of the general public's perspective. Frontiers in Psychology, 12, 6656.
Al-Jundi, S. A., Basahel, S., Alsabban, A. S., Salam, M. A., & Bajaba, S. (2022). Driving forces of the pervasiveness of street vending: A data article. Frontiers in psychology, 13.
Ayodele, A. A., & Panama, A. E. (2016). Predictors of consumer patronage of street food vendors in a typical developing economy context. Developing country studies, 6(11).‏
Ajzen, I. (2002). Constructing a TPB questionnaire: Conceptual and methodological considerations.
Bakewell, C. and , V.W. Mitchell (2006). “Male versus female consumer decision making styles”, Journal of Business Research, Vol. 59.
Banytė, J., Rutelionė, A., Gadeikienė, A., & Belkevičiūtė, J. (2016). Expression of irrationality in consumer behaviour: aspect of price perception. Inžinerinė ekonomika, 27(3), 334-344.
Bellenger, Danny N. & Korgaonkar, Pradeep K. (1980). Profiling the recreational shopper. Retailing, 56(3): 77-92.
Boyatzis, R. E. (1998). Transforming qualitative information: Thematic analysis and code development. sage.‏
Braun, V., & Clarke, V. (2006). Using thematic analysis in psychology. Qualitative research in psychology, 3(2), 77-101.‏
Coleman, James S. & Fararo, Thomas J. (Ed) (1992). Rational choice theory: advocacy and critique. London: Sage.
Cox, J. and H. Dittmar (1995). “The functions of clothes and clothing (dis) satisfaction: a gender analysis among British students”, J Consum Policy; Vol. 18.
Dholokia, RR. (1999). “Going shopping: key determinants of shopping behaviours and motivations”, Int J Retail DistribManag, Vol. 27, No. 4.
Garaus, M., WagnerA, U. & Kummer, C. (2015). Cognitive fit, retail shopper confusion, and shopping value: Empirical investigation. Journal of Business Research, 68(5), 1003- 1011.
Gottman, John. Gottman, Julie S. Abrams, Doug. & Abrams, Rachel C. (2016). The Man’s Guide to Women.
Grohmann, Bianca, Eric R. Spangenberg and David E. Sprott (2007), “The Influence of Tactile Input on the Evaluation of Retail Product Offerings,” Journal of Retailing, 83 (2), 237–45.
Haddleston, P. & S. Minahan (2011) Consumer Behavior: Women and Shopping, Business Expert Press, LLC., NY.
Holloway, I., & Todres, L. (2003). The status of method: flexibility, consistency and coherence. Qualitative research, 3(3), 345-357.‏
Ibrahim, Y. and Vignali, C. (2005). Predicting consumer patronage Behavior in the Egyptian Fast Food Business. Innovative Marketing Journal, Vol. (2), pp.60-76.
Jackson, V., Stoel, L., & Brantley, A. (2011). Mall attributes and shopping value: differences by gender and generational cohort. Journal of Retailing and Consumer Services, 18(1), 1-9.
Khan, E. A. (2010). Core competencies of micro businesses as sources of competitive advantage: An exploratory study of street food vending. Unpublished Master’s thesis). Asian Institute of Technology, Thailand. Available from http://papers. ssrn. com/sol3/papers. cfm.‏
Khare, A., Achtani, D., & Khattar, M. (2014). Influence of price perception and shopping motives on Indian consumers' attitude towards retailer promotions in malls. Asia Pacific Journal of Marketing and Logistics, 26(2), 272-295.
Lagarde, D. (2019). Syrian street vendors and globalisation. Mappemonde. Revue trimestrielle sur l’image géographique et les formes du territoire, (126).
Lichtenstein, D.R., Ridgway, N.M. and Netemeyer, R.G. (1993). Price perceptions and consumer shopping behaviour: a field study. Journal of Marketing Research, 20(2), 234-245.
Meneses-Reyes, R., & Caballero-Juarez, J. A. (2014). The right to work on the street: Public space and constitutional rights. Planning Theory, 13(4): 370-386.
Miller, D.A. (2001). Theory of shopping, Oxford: Blackwell Publishers Ltd.
Mohan, G., Sivakumaran, B. & Sharma, P. (2013). Impact of store environment on impulse buying behavior. European Journal of Marketing, 47(10), 1711-1732.
Moschis, George (1976). Shopping orientations and consumer uses of information. Retailing, 52(2): 61-70.
Mramba, N. R. (2015). The marketing communication strategies of street vendors in Dar Es Salaam Tanzania.‏
Naderibani, M. & Adibzade, M. & Ghahnavihe. D. A. (2016). The impact of innovation on going to buy electronics using structural equation modeling (SEM). Journal of Business Management, 7(4), 941-966. (In Persian).
Pan, P. (2014). Toward an integrated model of purchase intention of dietary supplements in sexually oriented advertising. J. Food Prod.Market.20 (2), 132–145.
Priilaid, D., & van Rensburg, P. (2016). How price-effects accrue with product experience and expertise. Food Quality and Preference, 48, 166-173.
Ramprabha, K. (2017). Predominant Factors that Influence the Consumer Shopping behaviour-A Scale Development Approach. Journal of Advanced Research in Dynamical and control Systems, 15, 374-382.‏
Recchi, S. (2021). Informal street vending: a comparative literature review. International Journal of Sociology and Social Policy, 41(7/8), 805-825.
Ryan, G. W., & Bernard, H. R. (2000). Data management and analysis methods. Handbook of qualitative research, 2, 769-802.‏
Saha, P., & Roy, B. (2016). Indicators influencing the consumer preferences in buying from street vendors: a study on cox’s bazar, Bangladesh. Journal of Business, 37(1).‏
Sathish, M. M., Menon, M. S., & Mahendran, M. Y. (2015). Gender differences in Buying Behavior and Brand preferences towards Backpack, Journal of Business and Management, 4, 12- 27.
Seo, S. & Lee, Y. (2008). Shopping values of clothing retailers perceived by consumers of different social classes. Journal of Retailing and Consumer Services, 15(6), 491-499.
Sen, R. M., Gupta, S. & Bandyopadhyay, S. (2020). Customer Behaviors towards Street Vendors: A Case Study on Barasat Municipal Area.‏
Singh, H., & Prashar, S. (2014). Anatomy of shopping experience for malls in Mumbai: A confirmatory factor analysis approach. Journal of Retailing and Consumer Services, 21(2), 220-228.
Stern, H. (1962). The significance of impulse buying today. Journal of marketing, 26(2), 59-62.‏
Stone, Gregory P. (1954). City shoppers and urban identification: observation on the social psychology of city life. American Journal of Sociology, 60: 36-45.
Suresh, R. V., & Kumar, S. R. (2020). Livelihood Strategies of Street Vendors in Tourism Destinations: A Model of Selling Skills and Purchase Intention.‏
Tatzel, M. (1982). Skill and Motivation in clothes shopping: Fashion – Conscious independent, anxious, and apathetic consumers. Retailing, 58(4): 90-7.
Tauber, Edward (1972). Why do people shop?. Marketing, 36: 46-59.
Tian, Z., Wang, R. & Yang, W. (2011). Consumer Responses to Corporate Social Responsibility (CSR) in China. Journal of Business Ethics, 101(2), 197-212.
Verbeke, Myriam (1987). Women, Shopping and Leisure. Leisure Studies, 6: 71-86.
Walsh, G. & Mitchell, V.W. (2010). A. The effect of consumer confusion proneness on word of mouth, trust, and customer satisfaction. European Journal of Marketing, 44(6), 838- 859.
Walsh, G., Hening-Thurau, T. & Mitchell, V.W. (2007). Consumer confusion proneness: scale development, validation, and application. Journal of Marketing Management, 23(7), 697-721.
Williams, Robert H., Painter, John J. & Nicholas, Herbert R. (1978). A policy-oriented typology of grocery shoppers. Retailing, 54(1): 27-43.
Zikmund, William (1977). A taxonomy of black shopping behavior. Retailing, 53(2): 61-72.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار